આપણી રોજિંદી જિંદગીમાં મીઠાશ આનંદ સાથે સંકળાયેલી છે. એક ટુકડો ચોકલેટ, ચાહમાં એક ચમચી ખાંડ અથવા એક નાનો પીસ કેક તરત જ આનંદ આપે છે. પરંતુ શું તમે ક્યારેય વિચાર્યું છે: કયો અંગ મીઠાશને પચાવે છે? મીઠાશ પચાવવાનો શરીરનો જટિલ તંત્ર સમજવું, માત્ર રસપ્રદ જ નથી, પણ લોહીમાં ખાંડ, ડાયાબિટીસ, તેમજ હ્રદયરોગ જેવી સમસ્યાઓનીروشતિને ધ્યાનમાં રાખીને પણ મહત્વપૂર્ણ છે. આ લેખ એ અંગોની ભૂમિકા વિશે ચર્ચા કરે છે જે મીઠાશને પચાવવા માટે જવાબદાર છે, અને કેવી રીતે આપણું શરીર ખાંડને પકડી રાખે છે.
મીઠાશ અને ખાંડનું સમજી લેવું
"કયો અંગ મીઠાશને પચાવે છે?" એ પ્રશ્નનો જવાબ આપતાં પહેલા, આપણે "મીઠાશ"નો અર્થ સમજવો જોઈએ. સામાન્ય રીતે, મીઠાશનો અર્થ ખાંડની ભાળ મળે છે, ખાસ કરીને ગ્લુકોઝ, ફ્રુક્ટોઝ અને સ્યુક્રોઝની. આ કાર્બોહાઈડ્રેટના પ્રકારો છે, જે ખાધા પછી તૂટી જાય છે અને શરીરને ઊર્જા આપવા માટે શોષાઈ જાય છે. પણ, કયો અંગ મીઠાશને પચાવે છે, તે અંગે વિગતવાર ચર્ચા જરૂરી છે.
મોઢામાં મીઠાશને પચાવવાની શરૂઆત
મીઠાશને પચાવવાનો પ્રારંભ મોઢામાં થાય છે. અહીંના એનઝાઇમ્સ, જેમ કે સેલાઇવરી એમિલેઝ, કાર્બોહાઈડ્રેટને સરળ ખાંડમાં તોડવાનું કાર્ય શરૂ કરે છે. હાંલકે, મોઢામાં સંપૂર્ણપણે મીઠાશ પચતી નથી, પરંતુ આ શરૂઆતનો ભાગ છે.
મોઢા વિશે વાત કરવી જરૂરી છે જ્યારે આપણે કયો અંગ મીઠાશને પચાવે છે તે વિચારીએ, કારણ કે મોઢાની લાળ ગ્રંથિ (સેલાઇવરી ગ્લેન્ડ્સ) એ એમાયલેઝ જેવા એન્ઝાઇમ્સનું ઉત્પાદન કરે છે, જે સ્ટાર્ચને ગ્લૂકોઝમાં તોડવાનું કામ કરે છે.
પેટમાં મીઠાશ પચાવવાની પ્રક્રિયા
મોઢામાંથી ખોરાક પેટમાં પહોંચે છે, અને ત્યાં પેટની એસિડિક પરિસ્થિતિ ખોરાકને વધુ તોડવામાં મદદ કરે છે. જોકે, ખાંડનું પાચન પેટમાં ખૂબ ઓછું થાય છે. પેટ મુખ્યત્વે પ્રોટીન અને ચરબીનું પાચન કરે છે, જ્યારે કાર્બોહાઈડ્રેટ, એટલે કે મીઠાશ, માટે, અન્ય અંગો અગત્યનું કામ કરે છે.
મીઠાશને પચાવવા માટે કયો અંગ મહત્વપૂર્ણ છે, તે જોવું હોઈ તો, પેટને એક મુખ્ય અવયવ માનવામાં નથી આવતું. તેમ છતાં, પેટ ખોરાકને ચાઈમ (અર્ધ-તરલ સ્થિતિ)માં ફેરવે છે, જે પછીની પાચનક્રિયા માટે જરૂરી છે.
લઘુ આંતરડું: મીઠાશના પાચન માટેનું મુખ્ય અંગ
કોઈ પણ વખત “કયો અંગ મીઠાશને પચાવે છે?” તે પ્રશ્ન પૂછવામાં આવે, તો જવાબ છે, "લઘુ આંતરડું." લઘુ આંતરડું એ મીઠાશના પાચન માટે મુખ્ય અંગ છે. જ્યારે ખોરાક લઘુ આંતરડામાં પહોંચે છે, ત્યારે પેન્ક્રિયાઝમાંથી એમાયલેઝ છોડાય છે, જે બાકી રહેલા કાર્બોહાઇડ્રેટને સરળ ખાંડ, જેમ કે ગ્લુકોઝમાં તોડે છે.
લઘુ આંતરડામાં જ અન્ય એનજાઇમ્સ, જેમ કે મોલ્ટેઝ, સુક્રેઝ અને લેક્ટેઝ, બે ગ્લુકોઝ અણુઓને તોડીને મોનોસેકારાઇડ્સ (ગ્લુકોઝ અને ફ્રુક્ટોઝ)માં પરિવર્તિત કરે છે, જે પછી લોહીમાં શોષાય છે.
લિવર: મીઠાશનું સંચાલન કરનાર
જ્યારે મીઠાશને પચાવવાના મુદ્દે કયો અંગ મુખ્ય છે, તે અંગે લઘુ આંતરડું મહત્વનું છે, ત્યારે લિવર (યકૃત) પણ એક મોટું કામ કરે છે. ગ્લુકોઝ લોહીમાં આવ્યા પછી, લિવર તેની પ્રક્રિયા કરે છે અને ગ્લાઇકોજન રૂપે સંગ્રહ કરે છે.
No comments:
Post a Comment